زمینه و هدف در مطالعات بسیاری رابطه بین نگرانی و اضطراب بررسی گردیده است. در این میان، مدل فراشناختی ولز بیان میکند که بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، در مورد نگرانی های خود باورهای مثبتی دارند که از آن به عنوان یک ابزار سودمند در جهت مقابله با تهدید یاد میکنند. در همین راستا، هدف پژوهش حا ضر بررسی نقش واسطه ای باورهای فراشناختی در رابطه بین نگرانی و نشانه های اضطراب فراگیر میباشد. روش ها این مطالعه به روش همبستگی انجام شد. نمونه تحقیق، شامل 246 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهرستان کاشان درسال تحصیلی97-96بود. برای اندازه گیری متغیرها، از پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ) مقیاس کوتاه اختلال اضطراب فراگیر (7-GAD) و پرسشنامه باورهای فراشناخت (30-MCQ) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای 22-SPSS و 22-AMOS تحلیل گردید. نتایج یافته ها بیانگر وجود رابطه معنادار بین نگرانی و اضطراب فراگیر (P<0. 01, r=0/53)، نگرانی و باورهای فراشناختی (r=0/49, P<0. 01) و اضطرب فراگیر و باورهای فراشناختی (r=0/53, P<0. 01) بود. نتایج حاصل ازمعادلات ساختاری، نقش وا سطه ای باورهای فراشناختی منفی را در رابطه بین نگرانی و نشانه های ا ضطراب فراگیر تایید نمود. اما ضریب مسیر باورهای فراشناختی مثبت و اضطراب فراگیر معنادار نبود و از مدل حذف گردید. نتیجه گیری به طور کلی در ارتباط نگرانی و نشانه های اضطراب فراگیر، باورهای فراشناختی منفی، نقش واسطهای دارد. نتایج به دست آمده در موارد بسیاری از جمله سلامت روان فردی، خانوادگی، تربیتی، درمانی و روابط بین فردی موثر است.

مقدمه: هراس اجتماعی نوعی اختلال اضطرابی است که به عنوان ترس شدید و مزمن از موقعیت هایی که باعث تحقیر و خجالت زدگی می شود، توصیف شده است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله فراشناختی بر علائم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتمادشناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی انجام شد.روش: این پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه شاهد اجرا شد. از میان بیماران اختلال هراس اجتماعی مراجعه کننده به کلینیک های روان شناختی شهر شیراز در سال 1389، 19 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون (10 نفر) و شاهد (9 نفر) جایگزین شدند. پس از اجرای پیش آزمون که با استفاده از پرسشنامه سنجش علائم هراس اجتماعی و پرسشنامه فراشناخت به عمل آمد، گروه تجربی طی 8 جلسه هفتگی درمان فراشناختی ولز قرار گرفت. در حالیکه گروه شاهد مداخله دریافت نکرد. پس آزمون و پیگیری (3 ماه) با همان ابزار انجام گرفت.یافته ها: از آنجا که کسب نمره بیشتر در باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتمادشناختی پایین نشان از شدت این علائم در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی دارد، میانگین این نمرات در گروه مداخله در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه شاهد به میزان معنی داری پایین تر بود. یافته های تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که درمان فراشناختی در کاهش علائم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتمادشناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی گروه آزمایش تاثیر معناداری دارد.نتیجه گیری: این مداخله بر ارتقای مهارت های انطباقی کارآمد و انعطاف پذیر از طریق فرایندهای فراشناختی و تاثیر آن در کاهش علائم باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی و اعتمادشناختی پایین در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاکید می نماید.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فراشناختی گروهی بر باورهای فراشناختی، نگرانی و حوزه های نگرانی در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مراجعه کننده به کلینیک های دانشگاه تهران بود. تعدادی از بیماران مذکور به شیوه در دسترس انتخاب شدند. سپس با استفاده از پرسشنامه های فراشناخت، نگرانی ایالت پنسیلوانیا، و پرسشنامه حوزه های نگرانی و مصاحبه ساختار یافته بالینی برای اختلالات روانی توسط روان پزشک، 30 آزمودنی انتخاب شدند و در نهایت به صورت تصادفی در دو گروه (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. از 15 نفر آزمودنی گروه آزمایش، 12 نفر درمان را تکمیل کردند. درمان فراشناختی گروهی در 10 جلسه 120 دقیقه ای طی 2.5 ماه در گروه آزمایش انجام گرفت. تمام آزمودنی ها قبل و بعد از درمان و در دوره پیگیری سه ماهه پرسشنامه های پژوهش را تکمیل کردند.یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان فراشناختی گروهی اثر معنی داری بر کاهش باورهای فراشناختی منفی دارد. همچنین نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان فراشناختی گروهی به طور معنی داری باعث کاهش نگرانی و حوزه های نگرانی شده است. نتایج ذکر شده در مرحله پیگیری حفظ شدند.نتیجه گیری: درمان فراشناختی گروهی بر کاهش میزان باورهای منفی فراشناختی و نگرانی بیماران تاثیر گذار است.

مقدمه: نگرانی یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که کنش وری فرد در حوزه های مختلف تحصیلی، شغلی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. این تحقیق با هدف پیش بینی نگرانی بر اساس نشخوار فکری و باورهای فراشناختی در دانشجویان دانشگاه کردستان انجام گرفت. روش کار: در این پژوهش که به روش همبستگی انجام گرفت. تعداد 143 نفر از دانشجویان دانشگاه کردستان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و وارد مطالعه شدند. از سه پرسشنامه نشخوار فکری، باورهای فراشناختی و نگرانی به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد. نشخوار فکری و باورهای فراشناختی به عنوان متغیرهای پیش بین و نگرانی متغیر ملاک در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری با روش گام به گام (Stepwise) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین نشخوار فکری و نگرانی در دانشجویان رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (0/01> P). همچنین بین تمام عوامل باورهای فراشناختی به جز خودآگاهی شناختی با نگرانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد (0/01> P). این عوامل در مجموع 40 درصد از واریانس نگرانی را تبیین کردند. ضرایب تحلیل رگرسیون برای ترکیب خطی متغیرهای باورهای فراشناختی و نشخوار فکری با نگرانی در سطح کمتر از 0/001معنی دار بود. نتیجه گیری: نشخوار فکری و باورهای فراشناختی با میزان نگرانی دانشجویان در ارتباط است، بنابراین درمانگران و مشاوران می توانند برای کاهش نگرانی افراد، کاهش نشخوار فکری و باورهای فراشناختی آنها را در دستور کار خود قرار دهند.

هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی درمان فراشناختی (MCT) در تغییر سطح باورهای فراشناختی منفی و مثبت و نگرانی از تصویر بدنی (BICI) دانش آموزان دختر افسرده مقطع متوسطه دوم شهر خرم آباد بود.این پژوهش به صورت شبه تجربی بود که در آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه پژوهش 40 آزمودنی بود که از میان دانش آموزان دختر دبیرستانی دارای افسردگی شهر خرم آباد انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش (درمان فراشناختی) و گواه گمارده شدند. در مرحله مداخله گروه آزمایش به مدت 9 جلسه 2 ساعته تحت درمان فراشناختی قرار گرفتند. در طی این مدت گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس تصویر بدنی (BII) فیشر (1979)، پرسشنامه افسردگی بک (1988) و مقیاس باورهای فراشناختی ولز وکاترایت – هاتن (2004) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه استفاده شد. داده های پژوهش با روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار (SPSS.21) انجام گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان داد. یافته ها حاکی از آن بود که درمان فراشناختی در کاهش نگرانی از تصویر بدنی (BICI) و باورهای فراشناختی منفی و همچنین افزایش باورهای فراشناختی مثبت، اثربخش است.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه فرانگرانی و باورهای فراشناختی منفی با فوبی است. برای این منظور 270 دانشجو (165 دختر و 105پسر) از دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن به صورت در دسترس انتخاب و با خرده مقیاس باورهای منفی فراشناختی در مورد نگرانی (مربوط به پرسشنامه فراشناخت ها) و خرده مقیاس فرانگرانی (مربوط به پرسشنامه افکار اضطرابی) و  مقیاس SCL-90-R مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین میزان باورهای منفی فراشناختی فرانگرانی و فوبی اجتماعی در دانشجویان، رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج این پژوهش، نشان داد که بین سطح فرانگرانی و باورهای منفی فراشناختی رابطه مثبت معناداری وجود دارد.

این پژوهش با هدف تعیین رابطه باورهای فراشناختی با نگرانی و نشخوار فکری و نیز پیش بینی و تبیین نشانگان نباتی و غیر نباتی افسردگی اساسی بر مبنای این سازه ها انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی - همبستگی بود که 45 (18 مرد و 27 زن) فرد مبتلا به افسردگی اساسی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه های نگرانی ایالت پنسیلوانیا، مقیاس پاسخ های نشخواری، فراشناخت 30، مقیاس باورهای مثبت و منفی درباره نشخوار فکری و افسردگی بِک را تکمیل کردند. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین باورهای فراشناختی مثبت و منفی درباره نشخوار فکری با شدت نشخوارفکری همبستگی معنادار وجود دارد و همچنین بین شدت نشخوار فکری با نشانگان نباتی و غیرنباتی همبستگی مثبت معناداری وجود داشت (P<0.01). به علاوه، نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان دادکه، ترکیب متغیرهای شدت نشخواری و شدت نگرانی 26 درصد از واریانس نشانه های نباتی و غیرنباتی را تبیین می کنند (P<0.01). یافته ها حاکی از اثرگذاری سطح سوم شناخت (فراشناخت) بر سطح دوم شناخت (سبک تفکر) در مورد نشخوار فکری است.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی بیماران دارای توهم و هذیان بود. نمونه این پژوهش شامل 127 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی تحت درمان بود که در چهار ماهه اول سال 1384 برای درمان به صورت سرپایی و یا بستری به مجموعه روانپزشکی بیمارستان امام حسین (ع) مراجعه کرده و تا حد امکان با توجه به محدوده سنی 18 تا 30 و تحصیلات (حداقل دبیرستان) انتخاب شدند از این تعداد 28 نفر دارای هذیان، 33 نفر دارای توهم، 36 نفر دارای هذیان- توهم و 30 نفر بدون هذیان- توهم بودند. مصاحبه بالینی سازمان یافته بر اساس ملاک های تشخیصی DSM- IV- R، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ولز و مقیاس نشانه های مثبت و منفی اسکیزوفرنی کی برای جمع آوری داده ها استفاده شد.نتایج نشان داد که باورهای فراشناختی با نشانه های مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرنی رابطه مثبت معناداری دارد (p<0.01). ضریب رگرسیون گام به گام نشان داد که در بیماران دارای هذیان مولفه باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری افکار، در بیماران دارای توهم مولفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، در بیماران دارای هذیان- توهم به ترتیب مولفه های خودآگاهی شناختی، باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و باورهای مثبت در مورد نگرانی و در بیماران بدون هذیان- توهم مولفه باورهای مثبت در مورد نگرانی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های مثبت اسکیزوفرنی بودند. در صورتی که در بیماران دارای هذیان و دارای توهم مولفه باورهایی در مورد نیاز به افکار کنترل و در بیماران دارای هذیان- توهم مولفه های باورهای مثبت در مورد نگرانی و اعتماد شناختی، قوی ترین پیش بینی کننده برای نشانه های منفی اسکیزوفرنی بودند. این نتایج با یافته های تحقیقی دیگر هم خوانی دارد. توجه به نقش باورهای فراشناختی بر هذیان ها و توهمات در اسکیزوفرنی و تاکید بر اصلاح باورهای فراشناختی در درمان های روانشناختی این بیماران از کاربردهای مهم این پژوهش می باشد.

هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای فراشناختی و نشخوار فکری در دانشجویان یا سطوح بهنجار و بیمارگون از نگرانی بود. بدین منظور250 نفر به روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه های باورهای فراشناختی (ولز، 2000)، نشخوارفکری (نولن هوکسیما و مارو، 1991) و نگرانی پنسیلوانیا (می یر، میلر، متزیگر و بورکویچ، 1990) را تکمیل کردند. دانشجویان بر اساس کسب نمره 40 در آزمون نگرانی پنسیلوانیا به دو گروه دارای نگرانی بهنجار (125 نفر) و نگرانی بیمارگون (125 نفر) تقسیم شدند. نتایج تحلیل واریانس نشان دادند مولفه های باورهای فراشناختی (باورهای مثبت درباره نگرانی، افکار مهارناپذیر و خطرناک، اطمینان شناختی و نیاز به مهار افکار) در دانشجویان واجد سطوح بیمارگون از نگرانی بیش از دانشجویان دارای سطوح بهنجار است. اما بین باور خودآگاهی شناختی در بین دو گروه تفاوت معنادار یافت نشد. مولفه های در فکر فرو رفتن، انحراف توجه، تعمق و نشخوار فکری در دانشجویان با سطوح بهنجار بیش از دانشجویان با سطوح بیمارگون از نگرانی بود. در مجموع یافته ها نشان دادند از بین مولفه های باورهای فراشناختی تنها مولفه افکار مهارناپذیر و خطرناک، توانایی پیش بینی نگرانی بیمارگون را دارد.